O NAS                                                             


DUSZPASTERSTWO KOLEJARZY

    Zawodowa grupa kolejarzy zaczęła się kształtować wraz z budową pierwszych linii kolejowych na ziemiach polskich z początkiem lat czterdziestych ub. wieku, w okresie braku niepodległego państwa. Największa grupa kolejarzy – Polaków zatrudniona była na kolejach zaboru rosyjskiego, w Królestwie Polskim. Ten nowoczesny wówczas środek transportu wymagał wysokokwalifikowanej, wykształconej kadry, która z czasem wytworzyła specyficzne środowisko społeczno - zawodowe charakteryzujące się patriotyzmem, wysoką odpowiedzialnością i dyscypliną, a także głęboka religijnością.

     Kościół sprawował opiekę duszpasterską nad środowiskiem pracowników kolei od początku jej powstania. Księża jako ludzie oświeceni łagodzili atmosferę bojaźni przed nowym wynalazkiem maszyny parowej na drodze żelaznej, uspokajali ludzi wyjaśniając, że kolej jest dla nich dobrodziejstwem, że umożliwi im podróżowanie, przewożenie towarów a tym samym przyczyni się do poprawy powszechnego statusu materialnego i rozwoju społecznego. Ksiądz Mateusz Nyga z Mysłowic ogłosił św. Katarzynę Aleksandryjską patronką kolejarzy na Śląsku, tłumacząc ludziom, że tak jak ona była męczona kołem i nie zginęła, to i ich ochroni przed kołami pociągu. Z czasem stała się ona patronką całego polskiego środowiska kolejarskiego. 

     W okresie gdy Polska podzielona była przez zaborców, praca duszpasterska koncentrowała się głównie w parafiach usytuowanych w obrębie większych skupisk kolejarskich, wzdłuż powstających wówczas linii kolejowych. W nowo tworzonych osadach przy stacjach dróg żelaznych kolejarze byli inicjatorami budowy kościołów i kaplic, np. wzdłuż najstarszej w Królestwie Polskim linii kolejowej Warszawsko – Wiedeńskiej ( Warszawa – Skierniewice – Koluszki – Częstochowa – Sosnowiec) na której pracowało ok. 10 000 kolejarzy. Podobnie było wzdłuż trasy kolei Transsyberyjskiej ( Tomsk, Irkuck) i Wschodnio – Chińskiej ( Charbin) zatrudniających po kilkuset Polaków. Tam, gdzie ilość kolejarzy Polaków była mniejsza, posługę duszpasterską sprawowali księża odwiedzający okresowo większe stacje i węzły kolejowe. Pod koniec XIX wieku na Białorusi i w zachodniej Rosji takim „objazdowym duszpasterzem” był ks. Jozafat Żyskar, a na Zakaukaziu i w kraju Zakaspijskim ks. Julian Dobkiewicz. 

Rozbicie polityczne polskiego środowiska kolejarskiego w okresie zaborów, a także w okresie dwudziestolecia międzywojennego i w czasie drugiej wojny światowej nie sprzyjały tworzeniu kolejarskich katolickich organizacji zawodowych. Te które wówczas powstawały ( np. Chrześcijański Związek Drużyn Konduktorskich czy Chrześcijański Związek Zwrotniczych) ze względu na swój lokalny zasięg i częściowo polityczny charakter, miały znaczenie marginalne. Praca duszpasterska z kolejarzami nabrała nowego wymiaru wówczas, gdy księża zaczęli pracować na etatach kolei w charakterze kapelanów. Jednym z nich był bł. ks. Franciszek Rogaczewski pracownik kontraktowy Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku i Toruniu, zamordowany w 1940 r. przez hitlerowców. 

    Po II wojnie światowej działalność duszpasterska poza parafiami nie mogła być prowadzona. Dopiero w latach osiemdziesiątych robotnicze i kolejarskie załogi upomniały się o posługę duszpasterską i kapelanów na terenie zakładów pracy. Kościół w miarę możliwości odpowiadał na to zapotrzebowanie, a kolejarze swe postawy religijne i swoją więź z Kościołem manifestowali między innymi licznym

udziałem w uroczystościach patronalnych św. Katarzyny Aleksandryjskiej które stały się z czasem Świętem Kolejarzy, w ogólnopolskich pielgrzymkach na Jasną Górę, w pracy charytatywnej itp.

    W 1984 r. utworzone zostało Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy mające za zadanie koordynację działań duszpasterskich w kilkudziesięciu większych ośrodkach kolejowych w Polsce. Decyzją 204 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski z dnia 18 lutego 1985 r. nominację na Krajowego Duszpasterza Kolejarzy otrzymał ks. kan. Eugeniusz Zarębiński, sprawujący tę funkcję nadal. Obecnie duszpasterską posługę w kolejarskim środowisku pełni ponad 80 księży.

    Zmiany polityczne jakie zaszły w kraju po 1989 r. przyniosły możliwość tworzenia wszelkiego typu organizacji społecznych nurtu demokratyczno - niepodległościowego. Kolejarze, będąc zawsze aktywną częścią społeczeństwa również znaleźli się w tym nurcie. 

     Naturalną konsekwencją tej postawy stała się wola powołania organizacji społecznej o rodowodzie katolickim - Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich. Stowarzyszenie jako jednostkę organizacyjną Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej erygowała Konferencja Episkopatu Polski w dniu 22 października 1994 r. Konferencja Episkopatu zatwierdziła także statut Stowarzyszenia. Podmiotowość prawną KSKP uzyskało na mocy Rozporządzenia Ministra - Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 31 października 1995 r. w sprawie nadania osobowości prawnej Katolickiemu Stowarzyszeniu Kolejarzy Polskich z siedzibą w Lublinie ( Dz.U. Nr 127, poz. 613). Patronami organizacji są: św. Katarzyna Aleksandryjska, św. Rafał Kalinowski oraz bł. ks. Franciszek Rogaczewski. 


KATOLICKIE STOWARZYSZENIE KOLEJARZY POLSKICH

I. Duchowość - założenia ideowe

Istotę duchowości stanowi:

* Nurt chrześcijański - ciągła formacja osobista i dążenie do pełni życia sakramentalnego, świadectwo życia chrześcijańskiego w rodzinie, pracy i swoim środowisku oraz świadome włączenie się w aktualne potrzeby Kościoła powszechnego.

* Nurt rodzinny - troska o kształtowanie swoich członków w duchu wiary i moralności katolickiej, miłości małżeńskiej i więzi rodzinnej oraz wrażliwości na potrzeby duchowe i materialne rodzin.

* Nurt apostolski - osobiste zaangażowanie i praca apostolska w dziele odnowy, uświęcenia i pomocy rodzinom.

Katolickie Stowarzyszenie Kolejarzy Polskich odczytuje małżeństwo i rodzinę jako wspólnotę życia i miłości. Wzajemna miłość jest siłą życia i działania w małżeństwie, łączy małżonków ze sobą i z Bogiem, a żywa wiara nadaje głęboki sens małżeństwu. Rodzina stanowi więc jedną z najważniejszych dróg ku świętości. Aby to założenie było realizowane w praktyce muszą istnieć struktury organizacyjne, które będą się wspierać w swoim działaniu. Małżonkowie we wspólnocie rodzin znajdują:

1. pomoc dla siebie

2. pogłębienie wiedzy religijnej

3. wzrost wiary i miłości małżeńskiej

4. możliwość dzielenia się z innymi, swoim doświadczeniem życiowym energię do apostolskiego działania i wychowania swoich dzieci w duchu wierności

innymi licznym udziałem w uroczystościach patronalnych św. Katarzyny Aleksandryjskiej które stały się z czasem Świętem Kolejarzy, w ogólnopolskich pielgrzymkach na Jasną Górę, w pracy charytatywnej, itp. 

    W 1984 r. utworzone zostało Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy mające za zadanie koordynację działań duszpasterskich w kilkudziesięciu większych ośrodkach kolejowych w Polsce. Decyzją 204 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski z dnia 18 lutego 1985 r. nominację na Krajowego Duszpasterza Kolejarzy otrzymał ks. kan. Eugeniusz Zarębiński, sprawujący tę funkcję nadal. Obecnie duszpasterską posługę w kolejarskim środowisku pełni ponad 86 księży.

    Zmiany polityczne jakie zaszły w kraju po 1989 r. przyniosły możliwość tworzenia wszelkiego typu organizacji społecznych nurtu demokratyczno - niepodległościowego. Kolejarze, będąc zawsze aktywną częścią społeczeństwa również znaleźli się w tym nurcie. 

    Naturalną konsekwencją tej postawy stała się wola powołania organizacji społecznej o rodowodzie katolickim - Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich. Stowarzyszenie jako jednostkę organizacyjną Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej erygowała Konferencja Episkopatu Polski w dniu 22 października 1994 r. Konferencja Episkopatu zatwierdziła także statut Stowarzyszenia. Podmiotowość prawną KSKP uzyskało na mocy Rozporządzenia Ministra - Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 31 października 1995 r. w sprawie nadania osobowości prawnej Katolickiemu Stowarzyszeniu Kolejarzy Polskich z siedzibą w Lublinie ( Dz.U. Nr 127, poz. 613). Patronami organizacji są: św. Katarzyna Aleksandryjska, św. Rafał Kalinowski oraz bł. ks. Franciszek Rogaczewski. 

     Podstawową jednostką w strukturze jest Koło. Na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej istnieje ponad 40 kół Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich w ośrodkach duszpasterskich kolejarzy zlokalizowanych przy parafiach, w których żyje i pracuje duża grupa społeczności kolejarskiej. Pracę z poszczególnymi kołami  prowadzą duszpasterze kolejarzy.


Święta Katarzyna Aleksandryjska

    Urodziła sie prawdopodobnie w 294 roku po Chrystusie w Aleksandrii, w rodzinie pogańskiej. Jako córka króla Kustosa otrzymała wszechstronne wykształcenie. Wraz ze swoją matką nawróciły się na chrześcijaństwo, a św. Katarzyna złożyła śluby czystości. Za panowania cesarza Maksencjusza nakazano wszystkim w Cesarstwie Rzymskim składać ofiary bogom. Wtedy to 18-letnia Katarzyna, wystąpiła przed cesarzem zarzucając mu okrucieństwo i niesprawiedliwość w stosunku do prześladowanych chrześcijan. W czasie prześladowań chrześcijan w IV w., odrzucając prośbę władcy wschodniej części imperium rzymskiego - Maksymiana o swoją rękę, Katarzyna została uwięziona a podczas odwiedzin nawróciła cesarzową Augustę i towarzyszącego  jej Porfirjusza z 200 żołnierzami. Za karę Katarzyna miała się wyrzec  swej wiary przed cesarzem. Nie zrobiła tego i została skazana na śmierć wraz z broniącą ją cesarzową Augustą i Porfirjuszem. Gdy uruchamiano machinę na której miała umrzeć, nagle pękły sznury, którymi była związana, a machina się rozpadła. W ostateczności ścięto ją mieczem ok. roku 311. Tradycja podaje, że jej ciało zostało przeniesione na górę Synaj przez aniołów.

    Kult św. Katarzyny zapoczątkowany został w Egipcie i stamtąd rozprzestrzenił się na cały chrześcijański  Wschód. Na Zachodzie znany był już w VIII wieku, w średniowieczu szerzony był przez benedyktynów, szczególnie z opactwa na Monte Cassino we Włoszech oraz z opactwa La Trinite-au-Mont koło Rouen we Francji, do którego w XI wieku sprowadzone były relikwie św. Katarzyny. 

W Polsce kult św. Katarzyny szczególnie żywotny był w opactwie benedyktynów na Świętym Krzyżu. Do Polski dotarł z Czech, gdzie popierany był przez Karola IV.

DZIEJE KULTU NASZEJ PATRONKI

     Wszystko  zaczęło się w roku 1837 za sprawą mysłowickiego  proboszcza księdza Mateusza Nygi (zmarł 1839). Właśnie wtedy, zrodził się projekt budowy kolei żelaznej  w Mysłowicach. Jak każda nowinka techniczna w owym czasie również ta znalazła  wielu przeciwników. Nie  łatwo pokonać oponentów. 

Stając po stronie słusznej sprawy, tj. za budową  kolei ks. Mateusz Nyga miał powiedzieć, że skoro święta Katarzyna Aleksandryjska nie zginęła pod kołem tortur, to z pewnością ochroni Ona wszystkich przed nieznanymi niebezpieczeństwami na żelaznych drogach. Toteż kolejarze  z Mysłowic zakładając swój pierwszy związek zawodowy, za Patronkę wzięli św. Katarzynę. Było to w roku 1851, a więc w cztery lata po uruchomieniu linii kolejowej na trasie Mysłowice-Wrocław. Można zatem z dużym prawdopodobieństwem przyjąć że kult św. Katarzyny jako patronki kolejarzy narodził się na ziemiach polskich właśnie w Mysłowicach, a jeśli nie, to przyjęty przez kolejarską brać z Mysłowic, im zawdzięcza swoje rozpowszechnienie  w Polsce, głównie  na Śląsku Opolskim i Górnym.

     Kult świętej Patronki przetrwał w sercach kolejarzy po dzień dzisiejszy. Świadczą o tym liczne liczna wizerunki św. Katarzyny w polskich lokomotywach, lokomotywowniach i wagonowniach oraz na starych i nowych sztandarach związkowych. Do niej to właśnie odnoszą się wezwania kolejarskiej braci umieszczane na sztandarach, proszące o wstawiennictwo i opiekę w niełatwej służbie na żelaznych szlakach. W  Polsce po II wojnie światowej sytuacja nie sprzyjała rozszerzaniu się  kultu świętej Patronki Kolejarzy. Wprowadzano urzędowe branżowe święto kolejarza obchodzone co roku w drugą niedzielę września. Po sierpniu 1980 roku odżyły religijne tradycje kolejarzy. Podczas pamiętnych rozmów wrocławskich przedstawiciele  resortu komunikacji ze strajkującymi kolejarzami postanowiono dzień św. Katarzyny Aleksandryjskiej (25 listopada) obchodzić jako święto całej kolejarskiej braci, świętu wszystkich ludzi żelaznych dróg. 

     Gospodarzami pierwszych w powojennej Polsce centralnych uroczystości ku czci św. Katarzyny Patronki Kolejarzy byli pracownicy węzła lubelskiego. Miały ona miejsce 25 listopada 1981 roku w lokomotywowni Lublin. Rozpoczęto je koncelebrowaną Mszą Świętą, której przewodniczył biskup lubelski Bolesław Pylak. Ustawiono wówczas na terenie lokomotywowni monumentalny krzyż wykonany z szyn kolejowych, na którym  umieszczono słowa wypowiedziane przez Papieża-Polaka podczas jago pierwszej wizyty w Polsce;: "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”. Wiele  jednostek kolejowych zorganizowało  wtedy również swoje lokalne uroczystości połączone z nabożeństwami, akademiami i spotkaniami. Podczas nabożeństw  w kościołach zwracali się kolejarze do swojej Patronki o pomoc i błogosławieństwo dla siebie i swych rodzin, a także dla niełatwej służby na żelaznych szlakach; za jej pośrednictwem polecali swoją pracę i swoje kolejarskie organizacje, a w uroczystości liturgiczne włączono niejednokrotnie poświęcenie kolejarskich sztandarów związkowych. Przebudzona w tym czasie odnowy i wielkiej nadziei Polaków tradycja kultu św. Katarzyny, Patronki Kolejarzy, trwa do dzisiaj.  Została przyjęta zasada, że na początku  listopada ma miejsce ogólnopolska pielgrzymka kolejarzy i ich rodzin na Jasną Górę, a 25-go i w najbliższą niedzielę uroczystości odpustowe naszej Patronki obchodzone są na węzłach o charakterze lokalnym - jako diecezjalne i dekanalne. Pogłębia się w ten sposób łączność pracowników kolei ze świętą Katarzyną i przyjmowanie tych wartości, za które poniosła śmierć męczeńską.

    W dniu 17 sierpnia 2007 roku zwierzchnik Autonomicznej Cerkwi Prawosławnej Góry Synaj przekazał relikwie Św. Katarzyny do świątyni po jej wezwaniem w Warszawie na Służewie. 1700 rocznica śmierci Św. Katarzyny przypadła w roku 2007.


Święty Rafał Kalinowski

     Rafał Kalinowski urodził się 1 września 1835 roku w Wilnie, na chrzcie otrzymał imię Józef. W roku 1843 rozpoczął naukę w Instytucie Szlacheckim. Później zdecydował się na studia w Mikołajewskiej Akademii Inżynierskiej w Petersburgu, wstępując równocześnie do wojska rosyjskiego. Na początku lipca 1856 roku Kalinowski awansował na podstawie egzaminu do stopnia podporucznika, rok później, w czerwcu, ukończył studia i przyjął posadę adiunkta matematyki w Mikołajewskiej Szkole Inżynierskiej, awansując równocześnie na porucznika. Wychowanie religijne wyniesione z domu rodzinnego nie wytrzymało próby życia. W Petersburgu Kalinowski przeżył kryzys religijny, objawiający się m.in. w zaniechaniu przystępowania do sakramentów świętych oraz w nieregularnym uczestnictwie we Mszy św. Ponieważ atmosfera Petersburga męczyła go, zaangażował się do pracy przy budowie linii kolejowej Odessa-Kijów-Kursk. Zlecono mu wytyczenie trasy na odcinku Kursk-Konotop. Wybuch powstania styczniowego w roku 1863 zmusił Kalinowskiego do przyspieszenia starań o dymisję z wojska. Następne  etapy to:

-zesłaniec 

-wychowawca

-zakonnik

    26 listopada 1878 roku złożył pierwsze śluby zakonne. Potem został przeniesiony do Raab (Györ) na Węgrzech, gdzie studiował filozofię i teologię. 27 listopada 1881 roku  w  Raab (Györ) na Węgrzech, złożył uroczyste śluby zakonne. W  1894 roku o. Rafał został wybrany po raz trzeci przeorem w Czernej. Podobnie jak w poprzednich latach czas wypełniała mu praca w konfesjonale w Czernej oraz w obu klasztorach karmelitanek bosych w Krakowie. W 1897 roku został po raz drugi przełożonym domu w Wadowicach, gdzie podjęto budowę obecnego kościoła i klasztoru. Jego zdrowie było coraz słabsze. Dlatego w październiku 1898 roku zrzekł się urzędu i wrócił do Czernej. W następnym roku został mianowany przez prowincjała wikariuszem prowincjalnym klasztorów karmelitanek bosych w Galicji. W roku 1906 został przeorem w Wadowicach. Zmarł 13 listopada,  19 listopada zwłoki przewieziono do Czernej, gdzie następnego dnia zostały pogrzebane na cmentarzu zakonnym. Współbracia zakonni o. Rafała oraz ci, którzy stykali się z nim jako kapłanem, zwłaszcza w konfesjonale, ulegali jego dobroci. Nigdy bowiem, proszony o pomoc, nie odmawiał. Chętnie spowiadał i nie żałował czasu dla swoich penitentów, których jednakowo traktował. W konfesjonale spędzał wiele godzin, również w czasie choroby. Sam będąc bardzo delikatnego sumienia, potrafił przywrócić pokój . Szczególną troską otaczał chorych i chętnie ich odwiedzał. Jako przełożony był dla wszystkich przykładem wypełniania obowiązków życia zakonnego, zwłaszcza modlitwy. Świadkowie często wspominają o jego skupieniu podczas Mszy św. Wszystkie czynności dnia były u niego podporządkowane jednemu celowi, a była nim doskonałość, pragnienie zjednoczenia się z Bogiem. W tym też kierunku wpływał na podwładnych. W rządzeniu klasztorem kierował się sprawiedliwością i miłością. Przez całe życie słabego zdrowia, bez żadnych przywilejów i ulg wypełniał codzienne obowiązki stanu zakonnego. Wierność z miłości była dewizą jego życia.

     Do chwały ołtarzy wyniósł go Jan Paweł II 22 czerwca 1983 roku w Krakowie przez beatyfikację, a 17 listopada 1991 roku w Rzymie dokonując uroczystej kanonizacji.

W dniu 14  września 2007 Senat RP VI kadencji  podjął uchwałę w sprawie uznania św. o. Rafała Józefa Kalinowskiego za wzór patrioty, oficera, inżyniera, wychowawcy i kapłana-zakonnika w sto lat po Jego śmierci.

     W dniu 15 listopada 2007 roku dokładnie w setną rocznicę śmierci  Św. Rafała Kalinowskiego  przedstawiciele ogólnopolskiej rodziny kolejarskiej  z krajowym duszpasterzem kolejarzy ks. Eugeniuszem  Zarębińskim  i  prezesem Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich Józefem Dąbrowskim otrzymali relikwie Św. Rafała Kalinowskiego.


Błogosławiony ks. Franciszek Rogaczewski

     Ks. Franciszek Rogaczewski żył w latach 1892-1940. Urodzony 23 XII 1892 w Lipinkach w licznej rodzinie mistrza rzeźnickiego Leonarda i Anny z Laskowskich. Wychowywał się od 1894 w Lubichowie, dokąd rodzina się wyprowadziła. Kształcił się w Collegium Marianum w Pelplinie (1905-1910) oraz w gimnazjum w Chełmnie. Egzamin dojrzałości złożył w 1913 r. Po studiach w Seminarium Duchownym w Pelplinie otrzymał 16 III 1918 święcenia kapłańskie. Proboszcz polskiej parafii pw. Chrystusa Króla w Gdańsku, wyjątkowy spowiednik. Aresztowany l września 1939 r., po długich torturach został rozstrzelany 11 stycznia 1940 r. w pobliżu Gdańska. Na krótko przed zabraniem na egzekucję powiedział do swojego wikariusza, razem z nim uwięzionego: "Wiesz, czuję, że zginę; powiedz moim ukochanym wiernym w kościele Chrystusa Króla, że chętnie oddam swe życie za Chrystusa i Ojczyznę".Papież Jan Paweł II dokonał w Warszawie 13 czerwca 1999 roku beatyfikacji 108 polskich męczenników z czasów II wojny światowej, jednym z nich był  Sługa Boży ks. FRANCISZEK ROGACZEWSKI.